Կանանց կարգավիճակի հարցերով հանձնաժողովի (CSW) կազմկոմիտեն՝ վկայակոչելով COVID-19 կորոնավիրուսի տարածման հետ կապված վտանգները, որոշում է կայացրել կրճատել 64-րդ նստաշրջանի միջոցառումները, որոնք նախատեսվում էր անցկացնել մարտի 9-ից 20-ը Նյու Յորքում, ՄԱԿ-ի Կենտրոնակայանում: Իր կրճատված տարբերակով Կանանց կարգավիճակի հարցերով հանձնաժողովը, որը առանցքային դեր է խաղում Պեկին+25 գործընթացում, կանցկացնի մեկ ընթացակարգային հանդիպում մարտի 9-ին` Կանանց միջազգային օրվան հաջորդող օրը, և կընդունի քաղաքական հռչակագրի նախագիծ` դրանով իսկ նշելով Պեկինում ստորագրված կանանց իրավունքների պատմական հռչակագրի և գործողությունների ծրագրի 25 ամյակը:
ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեսի հանձնարարականով փոխվել է 64-րդ նստաշրջանի ձևաչափը, նստաշրջանին անդամ պետությունները ներկայացված կլինեն միայն ՄԱԿ-ում իրենց մշտական ներկայացուցչություններով: Մինչդեռ, հայտնի է, որ նստաշրջանը պետք է հյուրընկալեր անդամ պետությունների, ՄԱԿ-ի սուբյեկտների և հասարակական կազմակերպությունների մոտ 12 հազար ներկայացուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Մարտի 9-ին կայացվող ընթացակարգային հանդիպման օրակարգում են միայն բացման հայտարարությունները` հանձնաժողովի նախագահ, ՄԱԿ-ում Հայաստանի ներկայացուցիչ Մհեր Մարգարյանի և ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեսի և ՄԱԿ-ի մի շարք այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաների կողմից, ինչին հաջորդելու են քաղաքական հռչակագրի ընդունումը և տարբեր բանաձևերի շուրջ որոշումների ընդունումը: Այնուհետև միջոցառումը կդադարեցվի մինչև հետագա ծանուցումը. ոչ մի ընդհանուր քննարկում չի լինելու, և պլանավորված բազմաթիվ զուգահեռ միջոցառումները չեղարկվել են:
ՄԱԿ-ի բոլոր դեսպաններին ուղարկված նամակում Մհեր Մարգարյանը վերահաստատել է Գլխավոր քարտուղարի խիստ հորդորը պատվիրակություններին և այլ շահագրգիռ կողմերին՝ զերծ մնալու Նյու Յորքի ՄԱԿ-ի կենտրոնակայան մեկնելուց:
Reuters գործակալության հաղորդմամբ, քաղաքացիական հասարակության բազմաթիվ ներկայացուցիչներ մտահոգություն են հայտնել, որ կորոնավիրուսի տարածման վտանգով պայմանավորված ՄԱԿ-ում գենդերային հավասարության հարցերով գլխավոր հանդիպման կրճատումը կարող է մեծ հարված հասցնել կանանց իրավունքների առաջխաղացմանը և անհրաժեշտ է վերապլանավորել այն, որպեսզի ներառվեն բազմազան կարծիքներ:
Նստաշրջանին մասնակցության հայտ ներկայացրած ՀԿ-ների ներկայացուցիչները և փորձագետները մտահոգված են այն փաստով, որ ՄԱԿ-ի Կանանց կարգավիճակի հարցերով հանձնաժողովի ամենամյա երկշաբաթյա նստաշրջանը, որը մեծ իրադարձություն է համարվում հավասարության խթանմանն ու կանանց հզորացման հարցում , կտևի ընդամենը մեկ օր: Դա նշանակում է, որ ընդհանուր քննարկում տեղի չի ունենա, և տասնյակ զուգահեռ միջոցառումներ չեղարկվել են՝ դուրս թողնելով քննարկումների ձևաչափից քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներին ողջ աշխարհից: Վերջիններս համոզված են, որ լիարժեք երկշաբաթյա հանդիպումը պետք է տեղափոխել, որպեսզի ապահոված լինի Պեկինի բոլոր գործընթացներին բնորոշ քաղաքացիական հասարակության ակտիվ մասնակցությունը:
«Կանանց կարգավիճակի հարցերով հանձնաժողովն առանց քաղաքացիական հասարակության ընդհանրապես ԿԿՀ չէ», – գրել է ՄԱԿ-ում Մեծ Բրիտանիայի առաքելությունն իր պաշտոնական Twitter- ում. «Մենք պետք է ապահովենք ամբողջական և ներառական # CSW64 քննարկումներ, որոնք տեղի կունենան այս տարվա վերջին»:
Twitter- ում «We Effect» Շվեդիական զարգացման խումբը կիսում է նստաշրջանի հետաձգման գաղափարը` նշելով. «Որպես համերաշխություն կանանց շարժումներին ամբողջ աշխարհում, մենք` «We Effect »-ը, միանում է այն հետաձգելու #postponeCSW պահանջին. # ԿԿՀ 64 -րդ նստաշրջանը չի կարելի անցկացնել առանց կանանց անվտանգ, բովանդակալից և տեղեկացված մասնակցության»:
Սակայն, ինչպես կարծում է Վանեսա Ջեքսոնը ՝ ՄԱԿ-ի CARE- ի (ընդդեմ աղքատության և սոցիալական արդարության կազմակերպության) ներկայացուցիչը, քաղաքացիական հասարակության 12 հազար մասնակիցների համար երկշաբաթյա հանդիպումը վերապլանավորելը կարող է դժվար լինել:
Նրա խոսքով, Կանանց կարգավիճակի հարցերով հանձնաժողովն առանցքային նշանակություն ունի նաև այս տարի պլանավորված երկու հսկայական ֆորումներին ընդառաջ, որոնք կանցկացվեն մայիսին Մեքսիկայում և հուլիսին Փարիզում: Ֆորումները դիտարկվում են որպես վճռական քայլ` ՄԱԿ-ի գլոբալ նպատակի` մինչև 2030 թվականը գենդերային հավասարության հասնելու համար, և ԿԿՀ-ի նստաշրջանի աշխատանքները չեղարկելու որոշումը վտանգի տակ է դնում նաև ֆորումների աշխատանքների արդյունավետությունը:
Գլխավոր քարտուղարի խոսնակ Ստեֆան Դուջարիչը, մեկնաբանելով հետագայում, օրինակ տարեվերջին հանձնաժողովի հնարավոր վերսկսման գաղափարը, լրագրողներին տեղեկացրել է, որ դա պետք է որոշվի անդամ պետությունների կողմից, և եթե նրանք պայմանավորվեն նստաշրջանի աշխատանքները վերսկսելու մասին, ՄԱԿ-ը կանի առավելագույնը խնդրանքին ընդառաջ գնալու համար:
Հոդվածը պատրաստվել է ՕքսԵՋեն հիմնադրամի կողմից՝ «Նոր Հայաստան՝ ժամանակակից խորհրդարան» ծրագրի շրջանակներում: Ծրագիրն իրականացվում է ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի կողմից՝ ՀՀ Ազգային ժողովի հետ համագործակցությամբ, Միացյալ Թագավորության «Լավ կառավարման հիմնադրամի» և Շվեդիայի կառավարության ֆինանսական օժանդակությամբ։
