Կանայք զինված հակամարտությունների իրավիճակում
Ինչպես ապահովել կանանց մասնակցությունը խաղաղության և անվտանգության գործընթացներում
Լուսանկարը՝ Սերգեյ Բոբիլյովի, ՏԱՍՍ
Տեղեկագրի այս համարը պատրաստվել է «Նոր Հայաստան՝ ժամանակակից խորհրդարան»
ծրագրի շրջանակում:
ծրագրի շրջանակում:
Տեղեկագրի այս համարն անդրադառնում է զինված հակամարտությունների կանխարգելման, լուծման և հետկոնֆլիկտային վերականգնման գործընթացներում կանանց դերին և ազդեցությանը, անվտանգության և խաղաղության ամրապնդման գործում նրանց մասնակցության անհրաժեշտությանը: Թեման ավելի քան արդիական է Արցախյան հակամարտությամբ պայմանավորված ճգնաժամային իրավիճակի համատեքստում,
որն առավել ծանրանում է COVID-19 համավարակի պայմաններում:
Միջազգային մակարդակով թեման ուշադրության կենտրոնում է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի «Կանայք, խաղաղություն և անվտանգություն» թիվ 1325 և դրան հաջորդած ևս 10 բանաձևերի շրջանակում, որոնք միտված են ոչ միայն մեղմելու կանանց խոցելիությունը և պաշտպանելու նրանց իրավունքները հակամարտությունների ժամանակ, այլև կարևորում են այն ներդրումը, որը կարող են ունենալ կանայք զինված հակամարտությունների խաղաղ հանգուցալուծման, խաղաղության հաստատման և հետկոնֆլիկտային վերականգնման գործընթացներում:
Կանայք զինված հակամարտություններում միայն զոհեր չեն, նրանք ստանձնում են ընտանիքի կենսապահովման կարևորագույն առաքելությունը ամենաքաոսային իրավիճակներում, մասնակցում ռազմական գործողություններին որպես մարտիկներ, ակտիվ գործունեություն ծավալում խաղաղության հաստատման, մարդասիրական աջակցության կազմակերպման ուղղությամբ: Այնուամենայնիվ, կանայք բացակայում են հակամարտությունների կառավարման և կարգավորման, խաղաղության հաստատման և հաշտության համաձայնությունների հետ կապված որոշումների կայացման գործընթացներում: Եվ հենց այս հանգամանքն է պայմանավորում «Կանայք, խաղաղություն և անվտանգություն» օրակարգի գլխավոր նպատակը՝ ներգրավելու կանանց ներուժն ավելի ապահով և անվտանգ աշխարհ ստեղծելու ուղղությամբ:
որն առավել ծանրանում է COVID-19 համավարակի պայմաններում:
Միջազգային մակարդակով թեման ուշադրության կենտրոնում է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի «Կանայք, խաղաղություն և անվտանգություն» թիվ 1325 և դրան հաջորդած ևս 10 բանաձևերի շրջանակում, որոնք միտված են ոչ միայն մեղմելու կանանց խոցելիությունը և պաշտպանելու նրանց իրավունքները հակամարտությունների ժամանակ, այլև կարևորում են այն ներդրումը, որը կարող են ունենալ կանայք զինված հակամարտությունների խաղաղ հանգուցալուծման, խաղաղության հաստատման և հետկոնֆլիկտային վերականգնման գործընթացներում:
Կանայք զինված հակամարտություններում միայն զոհեր չեն, նրանք ստանձնում են ընտանիքի կենսապահովման կարևորագույն առաքելությունը ամենաքաոսային իրավիճակներում, մասնակցում ռազմական գործողություններին որպես մարտիկներ, ակտիվ գործունեություն ծավալում խաղաղության հաստատման, մարդասիրական աջակցության կազմակերպման ուղղությամբ: Այնուամենայնիվ, կանայք բացակայում են հակամարտությունների կառավարման և կարգավորման, խաղաղության հաստատման և հաշտության համաձայնությունների հետ կապված որոշումների կայացման գործընթացներում: Եվ հենց այս հանգամանքն է պայմանավորում «Կանայք, խաղաղություն և անվտանգություն» օրակարգի գլխավոր նպատակը՝ ներգրավելու կանանց ներուժն ավելի ապահով և անվտանգ աշխարհ ստեղծելու ուղղությամբ:
Տեղեկագրի այս համարը պատրաստվել է ՕքսԵՋեն հիմնադրամի կողմից «Նոր Հայաստան՝ ժամանակակից խորհրդարան» ծրագրի շրջանակում:
ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի «Նոր Հայաստան՝ ժամանակակից խորհրդարան» ծրագիրն համաիրականացվում է ՕքսԵՋեն հիմնադրամի, Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի, Ժողովրդավարության Վեսթմինսթր հիմնադրամի հետ՝ ՀՀ Ազգային ժողովի հետ համագործակցությամբ: Ծրագիրն իրականացվում է Միացյալ Թագավորության «Լավ կառավարման հիմնադրամի» և Շվեդիայի կառավարության ֆինանսական օժանդակությամբ։
Ծրագրի նպատակն է ուժեղացնել Հայաստանի օրենսդիր մարմինը, որպեսզի այն իրականացնի օրենքների մշակման, վերահսկողության և ներկայացուցչականության ապահովման իր առանցքային գործառույթները: Ինչպես նաև, աջակցել խորհրդարանին, որպեսզի պետական կառավարման համակարգում կիրառվեն նոր գործիքներ ու մեխանիզմներ, որոնք կնպաստեն աշխատանքի որակի բարելավմանը, թափանցիկության և ներառականության ապահովմանը, գենդերային զգայուն քաղաքականությունների մշակմանը:
Տեղեկագրում արտահայտված տեսակետները պատկանում են հեղինակ(ներ)ին և պարտադիր չէ, որ արտահայտեն ՄԱԶԾ-ի կամ ծրագրի այլ գործընկերների տեսակետները:
ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի «Նոր Հայաստան՝ ժամանակակից խորհրդարան» ծրագիրն համաիրականացվում է ՕքսԵՋեն հիմնադրամի, Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի, Ժողովրդավարության Վեսթմինսթր հիմնադրամի հետ՝ ՀՀ Ազգային ժողովի հետ համագործակցությամբ: Ծրագիրն իրականացվում է Միացյալ Թագավորության «Լավ կառավարման հիմնադրամի» և Շվեդիայի կառավարության ֆինանսական օժանդակությամբ։
Ծրագրի նպատակն է ուժեղացնել Հայաստանի օրենսդիր մարմինը, որպեսզի այն իրականացնի օրենքների մշակման, վերահսկողության և ներկայացուցչականության ապահովման իր առանցքային գործառույթները: Ինչպես նաև, աջակցել խորհրդարանին, որպեսզի պետական կառավարման համակարգում կիրառվեն նոր գործիքներ ու մեխանիզմներ, որոնք կնպաստեն աշխատանքի որակի բարելավմանը, թափանցիկության և ներառականության ապահովմանը, գենդերային զգայուն քաղաքականությունների մշակմանը:
Տեղեկագրում արտահայտված տեսակետները պատկանում են հեղինակ(ներ)ին և պարտադիր չէ, որ արտահայտեն ՄԱԶԾ-ի կամ ծրագրի այլ գործընկերների տեսակետները:
Այս համարում կարդացեք
Խմբագիր՝ Թ. Հովնաթանյան
Ձևավորումը՝ Ս. Մարտիրոսյան
Լուսանկարները՝ ՄԱԿ-ի ստորաբաժանումների պաշտոնական կայքերի, Հայաստանի, Արցախի և միջազգային լրատվական կայքերի բաց ռեսուրսներից
Ձևավորումը՝ Ս. Մարտիրոսյան
Լուսանկարները՝ ՄԱԿ-ի ստորաբաժանումների պաշտոնական կայքերի, Հայաստանի, Արցախի և միջազգային լրատվական կայքերի բաց ռեսուրսներից
